BPA Free Nedir?

Günümüzde insan sağlığı üzerinde etkisi olan faktörlerden biri de gıda ambalajlarında kullanılan materyallerdir. Dışarıda içme suyu ya da plastik bir ürün satın alırken üzerinde BPA Free ya da BPA içermez gibi uyarılar o ürünü kullananlar için dikkat çekicidir. Bunun nedeni BPA’nın içeriği ve sağlık üzerindeki olumsuz etkileridir.

BPA Free nedir, merak edenler için öncelikle BPA açılımını paylaşabiliriz. Bisfenol A olarak belirtilen bu kimyasal madde, organik bir bileşendir ve plastik ya da reçine üretiminde öncelikli olarak kullanılmaktadır. BPA Free ise, ürünler üzerinde sağlığa zararlı BPA maddesinin yani Bisphenol A kimyasal bileşeni bulunmadığını ifade eden bir ibaredir. 

Bazı ürünlerin etiketlerinde BPA içermediğine dair uyarıların bulunması, bu maddenin daha çok merak edilmesine neden olmaktadır. Bu nedenle BPA’nın zararları nedir ve nerelerde karşımıza çıkar, sizin için araştırdık. BPA hakkındaki önemli bilgileri ve uzak durmak için alınabilecek önlemleri yazımızda paylaştık. 

BPA Nerelerde Kullanılmakta?

BPA en çok plastik ürünlerde karşımıza çıkmaktadır. Sert ve şeffaf yemek kutuları, su şişeleri, konserve yiyecek kutuları, soda ve bazı metal içecek kutularının iç kaplaması için BPA kullanılabilir. Ayrıca BPA genel olarak bağlama, plastik hale getirme, plastiğin sertleştirilmesi, vernikleme ve dolgu materyali olarak da kullanılmaktadır. Günümüz gıda endüstrisinde gıdalarla temas eden madde ve malzemelerde genelde polikarbonat materyaller dikkat çeker. 

Bu ürünlere daha fazla örnek vermek gerekirse bebek biberonları, gıda pişirme/servis ekipmanları, saklama kapları, süt, su ve içecek şişeleri, damacanalar, tekrar kullanılabilen içecek şişeleri, epoksi bazlı reçine kullanılan konserve kutu iç kaplamaları, cam kavanoz ve şarap fıçılarındaki yüzey kaplama materyalleri olarak sıralamak mümkündür. Bunların dışında, dayanıklılık kazandırmak amacıyla da oyuncaklarda ve su borularında da BPA kullanıldığı bilgisine rastlayabilirsiniz.

BPA’nın üreticiler tarafından tercih edilmesinin önemli bir sebebi gıdaları ve içecekleri epoksi yapıştırıcısı gibi sarmasıdır. BPA kullanılan pet şişeler, sporcu matarası, biberonlar alternatiflerine göre daha ekonomik olabilir. Bu durum da kullanıcıların BPA içeriğine dikkat etmeksizin bu ürünleri tercih etmesine neden olmaktadır. 

Tercih edilmeye devam ettikçe BPA’nın günlük kullanım alanları içerisinde oldukça fazla yer aldığını söyleyebiliriz. Bu nedenle hem insan sağlığı hem de çevre sağlığı büyük tehdit altındadır. Doğayı korumak için de önemli adımlardan biri kullandığımız ürünlerin içeriğine dikkat etmektir. BPA’lı ürünler ve tek kullanımlık plastik atıkları geleceğimizi de etkilemektedir. 

BPA'nın Sağlığa Zararları

Yapılan araştırmalar BPA’nın insan sağlığı üzerinde toksik etkileri olduğunu göstermektedir. Öncelikle BPA’nın vücutta nasıl ilerlediğini inceleyelim. BPA vücuda alındığında glukoronik asitle bağ oluşturur ve daha sonra bir kısmı idrar ile atılır. Bununla birlikte diğer bir kısmı da emilir ve vücutta yağ dokuları gibi depo alanlarına yayılır. Bundan sonrasında ise yavaş ve az miktarda kana karışır. 

BPA’nın kana karıştıktan sonra insan sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğunu gösteren birçok araştırma ve çalışma yapılmıştır. Bu araştırmalardan derlenen birkaç önemli bilgiyi sizin için paylaşıyoruz:

• BPA vücutta endokrin sistemine hasar veren bir madde olup östrojenik özelliktedir. BPA endokrin sistemine hasar verdiği ve çocuklarda sinirsel gelişimi etkilediği için, en yüksek seviyede kaygı yaratan kimyasallar arasında yer almaktadır. 
• Endokrin; üreme sistemi ve tiroid hormonu üzerinde etkileri bulunmaktadır.
• BPA’nın dopamin ile ilişkili olduğu, öğrenme ve hafıza bozukluklarına neden olduğu belirtilmiştir. Bazı çalışmalar BPA’ya maruz kalmanın hiperaktivitenin ve kaygı düzeyinin artmasına neden olduğunu göstermektedir.
• BPA’nın bağışıklık sistemi üzerinde olumsuz etkilere neden olduğu konusunda hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar bulunmaktadır.
• BPA’ya maruz kalmanın kanser oluşturma riskini artırdığı belirtilmektedir.
• BPA’nın yağ dokuları üzerine de etkisi olduğu bilinmekle birlikte bu konudaki bulgular henüz netlik kazanmamıştır. Bu açıdan obezite üzerindeki etkileri araştırılmaya devam etmektedir. Bununla birlikte BPA’nın glikoz intoleransı ve insülin duyarlılığını da etkilediği çeşitli çalışmalar sonucunda raporlanmıştır.

Özetlemek gerekirse, BPA’nın en önemli etkileri yenidoğan ve ceninde beyin gelişimini engellemesidir. Vücutta yapısal değişikliklere yol açması, hiperaktiviteye ve öğrenme bozukluklarına neden olması, bununla birlikte insanlarda kısırlığın sebeplerinden biri olarak gösterilmesi bu etkiler arasındadır. Ayrıca BPA’nın östrojenik özelliği nedeniyle karsinojen olma şüphesi de çeşitli araştırmalarda belirtilmektedir. 

Yapılan çalışmalar ve paylaşılan sonuçlar BPA Free ürünlerin daha çok ön plana çıkmasına sebep olmuştur. BPA’dan etkin bir şekilde uzak durmak nasıl mümkün olabilir, bununla ilgili yasal düzenlemelerin yanı sıra bireysel olarak da çaba göstermek gerekmektedir. 

BPA'dan Uzak Durmak

BPA’nın insan sağlığına tehlike oluşturan düzeyleri hakkında tartışmalar devam etmektedir. Bununla birlikte, potansiyel riskleri gün geçtikçe daha da ortaya çıkmaktadır. Bu süreçte bazı ülkeler çeşitli yasal düzenleme yoluna gitmiştir. Yapılan çalışmalar, insanların gıda kaynakları üzerinden BPA’ya maruz kalmasını engellemektir. 

Bebek biberon ve ürünlerinde, konserve ambalajları gibi kaplamalarda BPA’nın kullanımının azaltılması hedeflenmektedir. Küresel olarak bakıldığında BPA’nın çevresel etkilerini sınırlayan ilk ülkenin Kanada olduğu bilinmektedir. Kanada Eylül 2010’da BPA’nın toksik olduğunu açıklayan ilk ülke olmuştur. Böylelikle Kanada Hükümeti BPA’nın bebek biberonlarında kullanımını yasaklamıştır. 

Ülkemizde de AB yasalarına uyum çerçevesinde biberon gibi bebek beslenmesinde kullanılan polikarbonat malzemelerin üretiminde BPA’nın kullanımı yasaklanmıştır. Ürün etiketlerinde BPA Free etiketi oldukça önemli hale gelmiştir.

BPA’dan uzak durmak ve insan ve çevre sağlığı üzerindeki etkisini en aza indirebilmek için alınabilecek önlemler bulunmaktadır. Bireysel olarak neler yapılabilir, şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Paketlenmiş yiyeceklerin ve konserve tüketiminin azaltılması BPA ile temas eden ürün tüketiminin de azalmasını sağlar.
• Ürün alışverişlerinde etiket iyi incelenmelidir. BPA sadece gıda ambalajında değil, kağıt ürünler ve gıda kapakları gibi birçok yerde bulunur. Bu açıdan BPA kullanılan ürünler ve etiket dikkate alınmalıdır. 
• Cam kavanozda saklanan gıdaları tercih etmek önemlidir. Cam hem geri dönüştürülebilir hem de sağlıklıdır.
• Bebek ürünleri kullananlar BPA konusunda daha hassas hareket etmelidir. Bebek ürünlerinde ve biberonlarında BPA yasaklanmıştır, fakat yine de dikkat edilmesi gerekir. Ayrıca oyuncaklardaki BPA kullanımıyla ilgili herhangi bir sınırlama getirilmemiştir. 
• Yazar kasa fişleri veya kredi kartı slipleri gibi makbuzlar da BPA ile kaplıdır. Üstelik cilde değen bu BPA’nın bir süre kaldığı ve bu nedenle kimyasala maruz kalındığı belirtilmektedir. 
• Yiyeceklerin plastik kaplarda ısıtılmamasına dikkat edilmelidir. Kaptaki gıdanın maruz kaldığı ısı, daha fazla kimyasalın yiyeceğe karışmasına neden olmaktadır. 

BPA Free olmayan ürünler insan sağlığı kadar çevreyi de kirletmektedir. Tek kullanımlık plastik atıklar toprağa ve denize karışarak canlılara zarar vermektedir. Üstelik dünya, iklim krizi ve su kıtlığı tehdidiyle karşı karşıyadır. 

Bunun için alınabilecek en etkili yöntemlerden biri plastik atıkların kullanılmasını önlemektir. En çok tüketilen besin olan su için mataralar tercih edildiğinde önemli bir adım atıldığını söyleyebiliriz. Peki BPA Free olan ve sizin için en doğru su matarası hangisi?

SuCo katlanabilir su mataraları, plastik atıkların doğaya karışmasını önlemek amacıyla ortaya çıkmıştır. BPA Free özelliğine sahip, insan sağlığına zararı olmayan ve doğa dostu malzemelerle üretilir. İçme suyuna her ihtiyaç duyduğunuzda plastik bir şişe su almak yerine SuCo mataraları ile suyunuzu güvenle yanınızda taşıyabilirsiniz. Markamızın geniş ürün yelpazesini inceleyebilir ve BPA’sız sürdürülebilir bir yaşama katkı sağlayabilirsiniz.